ارزیابی برخی تغییرات بیوشیمیایی و فیزیولوژیک تحمل به آبیاری با آب شور در سه ژنوتیپ کلزا

مطالعه تغییرات بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی در شرایط تنش شوری می­تواند به شناسایی فاکتورهای مؤثر در تحمل به این تنش کمک نماید. به منظور بررسی این عوامل یک آزمایش گلخانه­ایدر سال زراعی 88-1387 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز به­صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. فاکتور اول ژنوتیپ شامل هایولا401، RGS0003 و شیرالی و فاکتور دوم آبیاری با آب شور مشتمل برشاهد (صفر میلی مولار)، 50، 100 و 150 میلی مولار از دو منبع شوری NaCl و CaCl2 به نسبت مساوی بود. اعمال تنش آبیاری با آب شور سبب کاهش وزن خشک اندام هوایی، پتانسیل اسمزی و محتوای نسبی آب در هر سه ژنوتیپ شد. نتایج همچنین نشان دادند که قندهای محلول و غلظت کلروفیل در واحد سطح برگ تا سطح شوری 100 میلی مولار افزایش قابل توجهی یافتند ولی در سطح 150 میلی مولار، کاهش نشان دادند. تحت تنش آبیاری با آب شور میزان پرولین طی سطوح مختلف شوری افزایش یافت. ژنوتیپشیرالی دارای ساز و کار­های تحمل کارآمدتری نسبت به دو ژنوتیپ دیگر بود. نتایج همبستگی صفات نشان داد که در هر سه سطح شوری با کاهش ماده خشک شاخص حساسیت به تنش افزایش یافت و در سطح 100میلی مولار محتوای نسبی آب برگ با شاخص حساسیت به تنش همبستگی منفی و معنی­دار داشت. در تیمارهای شاهد، 50 و 100 میلی مولار همبستگی منفی و معنی دار بین پرولین و پتانسیل اسمزی وجود داشت. میتوان نتیجه گرفت تجمع بیشتر پرولین، ماده خشک و محتوای نسبی آّب برگ می­توانند شاخص های گزینش مناسبی در ارتباط با تحمل به آبیاری با آّب شور در کلزا محسوب گردند.